طرحواره درمانی | راهکاری موثر برای رهایی از تله‌های ذهنی

قطعا تا به حال برایتان پیش آمده که در موقعیت‌های مشابه، بارها و بارها تصمیمات یکسانی بگیرید و انگار در یک چرخه تکراری گیر کرده‌اید. این الگوهای رفتاری تکراری، که در موقعیت‌های مختلف زندگی‌مان نمود پیدا می‌کنند، نشانه‌ای از وجود طرحواره‌ها یا تله‌های ذهنی هستند. طرحواره‌ها، الگوهای فکری و رفتاری پایه‌ای هستند که از کودکی در ذهن ما شکل می‌گیرند و بر نحوه درک و تعامل ما با جهان تاثیر می‌گذارند. این الگوها اغلب به صورت خودکار و ناخودآگاه عمل می‌کنند و تغییر آن‌ها ممکن است دشوار باشد. به همین دلیل، برخی افراد به دلیل مقاومت در برابر تغییر و تکرار تصمیمات قبلی، مورد انتقاد اطرافیان قرار می‌گیرند. اما چرا تغییر این الگوها تا این اندازه دشوار است؟ در این مقاله از مجله سلامت درمانکده، به بررسی انواع طرحواره‌ها، دلایل شکل‌گیری آن‌ها و روش‌های درمانی برای تغییر این الگوهای فکری و رفتاری می‌پردازیم. با ما همراه باشید تا به درک عمیق‌تری از طرحواره‌ها و تاثیر آن‌ها بر زندگی‌تان دست پیدا کنید.

طرحواره چیست؟

طرحواره  (Schema)، الگوهای ذهنی پایه‌ای هستند که از دوران کودکی و بر اساس تعاملات ما با محیط شکل می‌گیرند. این الگوها، مانند عینکی که به چشم می‌زنیم، نحوه درک و تفسیر ما از جهان اطراف را شکل می‌دهند. طرحواره‌ها می‌توانند هم مثبت و سازنده باشند و هم منفی و مخرب. طرحواره‌های مثبت، حاصل تجربیات خوشایند و حمایت‌گرانه در کودکی هستند و به ما کمک می‌کنند تا به خود و دیگران دیدگاه مثبتی داشته باشیم. اما طرحواره‌های منفی، محصول تجربیات آسیب‌زا و روابط ناسالم هستند و باعث می‌شوند که ما نسبت به خود و دیگران دیدگاه‌های منفی و تحریف‌شده‌ای داشته باشیم. این طرحواره‌های منفی، همانند تله‌هایی هستند که ما را در خود گرفتار می‌کنند و اجازه نمی‌دهند تا آزادانه فکر کنیم و تصمیم بگیریم. آن‌ها باعث می‌شوند که ما به جای اینکه واقعیت را آن‌گونه که هست ببینیم، آن را از فیلتر دیدگاه‌های منفی خود بگذرانیم. در نتیجه، رفتارها و تصمیمات ما تحت تأثیر این طرحواره‌ها قرار می‌گیرند و ممکن است به تکرار الگوهای ناسالم و مشکلات مختلف در زندگی منجر شوند.
اغلب افراد در بزرگسالی از این نوع رفتارهای خود راضی نیستند و با آگاهی کامل می‌دانند که تصمیم اشتباه گرفته‌اند، اما مشکل اصلی آن‌جاست که نمی‌دانند چرا در برخی موقعیت‌ها فراموش می‌کنند رفتار درست چیست. این افراد درگیر الگوی ذهنی تکرارشونده یا همان طرحواره هستند که به آن تله ذهنی هم می‌گویند.

مثالی ساده از طرحواره

برای درک بهتر مفهوم طرحواره، بیایید با مثال‌هایی ساده‌تر به این موضوع بپردازیم. تصور کنید کودکی در دوران مدرسه نمره کاملی می‌گیرد و با واکنش پرشور و شادی بیش از حد والدینش مواجه می‌شود. این تجربه، الگویی قوی در ذهن کودک ایجاد می‌کند مبنی بر اینکه برای کسب توجه و محبت والدین، باید همواره دستاوردهای بزرگی داشته باشد و در همه امور عالی باشد. در مقابل، کودکی دیگر را در نظر بگیرید که در مدرسه مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرد و زمانی که به والدینش مراجعه می‌کند، با بی‌توجهی یا سرزنش روبرو می‌شود. این کودک ممکن است در بزرگسالی، از بیان احساسات منفی و درخواست کمک اجتناب کند، زیرا باور دارد که احساسات و نیازهای او مهم نیستند و شنیده نخواهند شد. این دو مثال ساده، نشان می‌دهند که تجربیات اولیه کودکی چگونه می‌توانند الگوهای فکری و رفتاری پایه‌ای را در ذهن ما شکل دهند که در طول زندگی، بر تصمیمات و روابط ما تاثیرگذار خواهند بود. این الگوهای پایه‌ای همان طرحواره‌ها هستند.

طرحواره‌ها مانند نقشه‌های ذهنی هستند که ما از خود، دیگران و جهان اطرافمان داریم. این نقشه‌ها بر اساس تجربیات گذشته، به ویژه تجربیات کودکی، شکل می‌گیرند و به ما کمک می‌کنند تا دنیا را درک و تفسیر کنیم. با این حال، اگر این نقشه‌ها بر اساس تجربیات منفی یا نادرست شکل گرفته باشند، می‌توانند باعث ایجاد مشکلات روانی و رفتاری در بزرگسالی شوند. به عنوان مثال، کودکی که همیشه احساس می‌کند مورد انتقاد و سرزنش قرار می‌گیرد، ممکن است در بزرگسالی، اعتماد به نفس پایینی داشته باشد و از روابط صمیمانه بترسد.

تعریف طرحواره از نظر یانگ

جفری یانگ، یکی از پیشگامان طرحواره درمانی، طرحواره‌ها را به عنوان الگوهای پایدار و عمیقی توصیف می‌کند که در اوایل زندگی، به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی، شکل می‌گیرند. این الگوها شامل مجموعه پیچیده‌ای از افکار، احساسات، تصورات، و رفتارهایی هستند که به طور ناخودآگاه بر نحوه تعامل ما با جهان و خودمان تأثیر می‌گذارند. طبق نظر یانگ، طرحواره‌ها در پاسخ به نیازهای برآورده نشده، تجربیات منفی اولیه، یا تعاملات ناسازگار با افراد مهم در زندگی اولیه ما شکل می‌گیرند. به عبارت دیگر، هنگامی که نیازهای اساسی کودکان مانند امنیت، عشق، تأیید، استقلال، یا محدودیت‌های مناسب به اندازه کافی برآورده نشود، ممکن است طرحواره‌هایی ایجاد شوند که در بزرگسالی به شکل الگوهای فکری و رفتاری ناکارآمد ظاهر شوند. این الگوها می‌توانند منجر به مشکلات روانشناختی مختلفی از جمله اضطراب، افسردگی، اختلالات شخصیتی، و مشکلات در روابط بین‌فردی شوند. با این حال، یانگ به این نکته نیز اشاره می‌کند که طرحواره‌ها همیشه منفی نیستند. در برخی موارد، طرحواره‌ها می‌توانند نقش محافظتی داشته باشند و به فرد کمک کنند تا با شرایط دشوار سازگار شود. برای مثال، طرحواره احتیاط ممکن است در شرایطی که خطر واقعی وجود دارد، مفید باشد. اما زمانی که این طرحواره به صورت افراطی فعال شود، می‌تواند منجر به اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی و ایجاد مشکلات در روابط شود. در کل، درک طرحواره‌ها و نقش آن‌ها در شکل‌گیری شخصیت و مشکلات روانشناختی، گام مهمی در جهت بهبود سلامت روان و کیفیت زندگی است. با شناسایی و تغییر طرحواره‌های ناسازگار، می‌توانیم به الگوهای فکری و رفتاری سالم‌تری دست پیدا کنیم.

انواع طرحواره‌ها و تأثیرات آن‌ها بر زندگی

طرحواره‌ها، همانند الگوهایی که از کودکی در ذهن ما شکل می‌گیرند، بر نحوه تفکر، احساس و رفتار ما در بزرگسالی تأثیر می‌گذارند. این الگوها، که اغلب ناخودآگاه هستند، می‌توانند ریشه در تجربیات اولیه زندگی داشته باشند و به شکل‌های مختلفی در زندگی ما نمود پیدا کنند. برخی از مهم‌ترین انواع طرحواره‌ها عبارتند از:

1. طرحواره شرم و نقص
   فردی که درگیر این طرحواره است، احساس بی‌ارزشی و ناکافی بودن می‌کند و دائماً به دنبال تأیید دیگران است.
2. طرحواره استحقاق یا بزرگ‌منشی
    این افراد خود را برتر از دیگران می‌دانند و انتظار دارند همیشه مورد توجه و احترام باشند.
3. طرحواره ایثار
   فردی که درگیر این طرحواره است، نیازهای خود را نادیده گرفته و به طور مداوم به دیگران کمک می‌کند.
4. طرحواره اطاعت
    این افراد از مخالفت با دیگران می‌ترسند و همیشه سعی می‌کنند خواسته‌های دیگران را برآورده کنند.
5. طرحواره بازداری هیجانی
    فردی که درگیر این طرحواره است، احساسات خود را سرکوب می‌کند و از ابراز آن‌ها می‌ترسد.
6. طرحواره معیارهای سرسختانه
    این افراد به کمال‌گرایی افراطی مبتلا هستند و دائماً خود را با استانداردهای بسیار بالایی مقایسه می‌کنند.
7. طرحواره تنبیه
    فردی که درگیر این طرحواره است، خود را به خاطر اشتباهات کوچک سرزنش می‌کند و احساس گناه شدیدی دارد.
8. طرحواره منفی‌گرایی
    این افراد به جنبه‌های منفی زندگی توجه می‌کنند و انتظار دارند که اتفاقات بد برای آن‌ها رخ دهد.
9. طرحواره خودکنترلی ناکافی
    فردی که درگیر این طرحواره است، نمی‌تواند احساسات و رفتار خود را کنترل کند و اغلب به رفتارهای تکانشی روی می‌آورد.
10. طرحواره آسیب‌پذیری
     این افراد دائماً نگران اتفاقات بد و فاجعه‌آمیز هستند.
11. طرحواره تاییدطلبی
     این افراد به شدت به تأیید و توجه دیگران نیاز دارند و برای جلب توجه هر کاری انجام می‌دهند.
12. طرحواره خود توسعه‌نیافته یا آمیختگی
     فردی که درگیر این طرحواره است، هویت مستقلی ندارد و به شدت به دیگران وابسته است.

این‌ها تنها برخی از انواع طرحواره‌ها هستند و هر فرد ممکن است ترکیبی از چندین طرحواره را تجربه کند. طرحواره‌ها می‌توانند بر روابط بین‌فردی، عملکرد شغلی، و سلامت روان ما تأثیر بگذارند. با شناخت طرحواره‌های خود، می‌توانیم به ریشه مشکلات خود پی ببریم و با کمک درمانگر، راهکارهایی برای تغییر آن‌ها پیدا کنیم.

سبک مقابله‌ای طرحواره

جفری یانگ، بنیانگذار طرحواره درمانی، در تلاش برای درک بهتر چگونگی مقابله افراد با طرحواره‌های ناسازگار، سه سبک مقابله‌ای اصلی را شناسایی کرده است. این سبک‌ها، که اغلب به صورت ناخودآگاه به کار گرفته می‌شوند، نشان می‌دهند که افراد چگونه با احساسات منفی و باورهای ناکارآمد ناشی از طرحواره‌های خود کنار می‌آیند.

اولین سبک مقابله‌ای، تسلیم نام دارد. افرادی که از این سبک استفاده می‌کنند، به طور کامل خود را تسلیم طرحواره‌های خود می‌کنند. آن‌ها بدون هیچ مقاومتی، احساسات منفی و باورهای ناکارآمد مرتبط با طرحواره را می‌پذیرند و بر اساس آن‌ها رفتار می‌کنند. برای مثال، فردی که طرحواره رهاشدگی دارد، ممکن است به طور مداوم انتظار داشته باشد که دیگران او را ترک کنند و در نتیجه از ایجاد روابط نزدیک اجتناب کند.

دومین سبک مقابله‌ای، اجتناب است. افرادی که از این سبک استفاده می‌کنند، از موقعیت‌ها، افراد یا احساساتی که ممکن است طرحواره آن‌ها را فعال کنند، دوری می‌کنند. به عبارت دیگر، آن‌ها تلاش می‌کنند تا خود را از هر چیزی که ممکن است باعث ناراحتی یا تقویت باورهای منفی آن‌ها شود، دور نگه دارند. برای مثال، فردی که طرحواره شکست دارد، ممکن است از شرکت در فعالیت‌های جدید و چالش‌برانگیز اجتناب کند تا از شکست خوردن جلوگیری کند.

سومین سبک مقابله‌ای، جبران افراطی نام دارد. افرادی که از این سبک استفاده می‌کنند، به طور افراطی و اغلب برعکس طرحواره خود رفتار می‌کنند. آن‌ها تلاش می‌کنند تا با رفتارهای خود، احساسات منفی ناشی از طرحواره را سرکوب کنند. برای مثال، فردی که طرحواره نقص دارد، ممکن است به شدت برای اثبات توانایی‌های خود تلاش کند و در ظاهر بسیار موفق به نظر برسد، در حالی که در درون احساس ناامنی و بی‌ارزشی می‌کند.

هر یک از این سه سبک مقابله‌ای، اگرچه در کوتاه مدت ممکن است به فرد کمک کند تا با احساسات منفی خود کنار بیاید، اما در درازمدت می‌تواند مشکلات دیگری را ایجاد کند و به تقویت طرحواره‌های ناسازگار منجر شود. به عنوان مثال، سبک مقابله‌ای تسلیم می‌تواند منجر به افسردگی و انزوا شود، سبک مقابله‌ای اجتناب می‌تواند باعث محدودیت در زندگی و روابط فرد شود، و سبک مقابله‌ای جبران افراطی می‌تواند به فرسودگی و استرس منجر شود.

در درمان طرحواره درمانی، درمانگر به فرد کمک می‌کند تا این سبک‌های مقابله‌ای ناسازگار را شناسایی کند و آن‌ها را با الگوهای رفتاری سالم‌تری جایگزین کند. با شناخت و تغییر این سبک‌ها، افراد می‌توانند به تدریج بر طرحواره‌های ناسازگار خود غلبه کرده و زندگی شادتر و سالم‌تری داشته باشند.

طرحواره درمانی چیست؟

طرحواره درمانی رویکردی نوین در روان‌درمانی است که بر شناسایی و تغییر الگوهای فکری و رفتاری پایدار و عمیقی متمرکز است که به آن‌ها طرحواره گفته می‌شود. این طرحواره‌ها، که اغلب ریشه در تجربیات اولیه کودکی دارند، بر نحوه تفکر، احساس و رفتار ما در بزرگسالی تأثیر می‌گذارند. طرحواره درمانی با ترکیب عناصر مختلفی از رویکردهای درمانی دیگر، مانند درمان شناختی رفتاری، روانکاوی و نظریه دلبستگی، به افراد کمک می‌کند تا به ریشه‌های مشکلات روانی خود پی ببرند و با تغییر طرحواره‌های ناسازگار، زندگی سالم‌تر و رضایت‌بخش‌تری داشته باشند.

در این روش درمانی، درمانگر به عنوان یک راهنما عمل می‌کند و به فرد کمک می‌کند تا به درون خود سفر کند و طرحواره‌های پنهان خود را کشف کند. با شناسایی این طرحواره‌ها، فرد می‌تواند درک بهتری از علت مشکلات خود پیدا کند و با استفاده از تکنیک‌های مختلف درمانی، به تغییر آن‌ها بپردازد. طرحواره درمانی به افراد کمک می‌کند تا الگوهای فکری ناکارآمد را شناسایی کرده و آن‌ها را با باورهای واقع‌بینانه‌تر جایگزین کنند. همچنین، این روش درمانی به افراد کمک می‌کند تا مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی خود را بهبود بخشند و روابط سالم‌تری با دیگران برقرار کنند.

یکی از مزایای مهم طرحواره درمانی این است که به مشکلات ریشه‌ای می‌پردازد و به فرد کمک می‌کند تا به تغییرات پایدار دست یابد. این روش درمانی برای درمان طیف وسیعی از اختلالات روانی، از جمله اختلالات شخصیت، افسردگی، اضطراب و اختلالات خوردن، مؤثر است.

اگر شما احساس می‌کنید که در زندگی خود با الگوهای تکراری و ناسازگار روبرو هستید و این الگوها بر روابط، کار و زندگی روزمره شما تأثیر منفی می‌گذارند، طرحواره درمانی می‌تواند به شما کمک کند تا به زندگی بهتر و سالم‌تری دست پیدا کنید. برای شروع درمان، بهتر است به یک روان‌شناس یا روان‌درمانگر مجرب مراجعه کنید تا ارزیابی کاملی از وضعیت شما انجام شود و برنامه درمانی مناسب برای شما طراحی گردد.

در کل، طرحواره درمانی یک روش درمانی جامع و مؤثر است که به افراد کمک می‌کند تا به ریشه‌های مشکلات روانی خود پی ببرند و با تغییر الگوهای فکری و رفتاری خود، زندگی بهتری داشته باشند.

اهداف طرحواره درمانی

طرحواره درمانی رویکردی جامع و موثر در روان‌درمانی است که بر شناسایی و تغییر الگوهای فکری و رفتاری پایدار و عمیقی متمرکز است که به آن‌ها طرحواره گفته می‌شود. این طرحواره‌ها، که اغلب ریشه در تجربیات اولیه کودکی دارند، بر نحوه تفکر، احساس و رفتار ما در بزرگسالی تأثیر می‌گذارند. هدف اصلی طرحواره درمانی، بهبود کیفیت زندگی افراد و کاهش رنج ناشی از این طرحواره‌های ناسازگار است.

در طرحواره درمانی، درمانگر به فرد کمک می‌کند تا به درون خود سفر کند و طرحواره‌های پنهان خود را کشف کند. با شناسایی این طرحواره‌ها، فرد می‌تواند درک بهتری از علت مشکلات خود پیدا کند و با استفاده از تکنیک‌های مختلف درمانی، به تغییر آن‌ها بپردازد. این تکنیک‌ها شامل شناسایی و تغییر باورهای ناکارآمد، توسعه مهارت‌های مقابله‌ای سالم، تقویت عزت نفس، بهبود روابط بین فردی و افزایش انعطاف‌پذیری است.

یکی از اهداف مهم طرحواره درمانی، کمک به افراد برای تغییر باورهای ناکارآمدی است که به عنوان هسته مرکزی طرحواره‌ها عمل می‌کنند. با جایگزینی این باورها با باورهای واقع‌بینانه‌تر و سازنده‌تر، فرد می‌تواند به تدریج احساسات منفی مانند شرم، خشم و تنهایی را کاهش دهد و به جای آن‌ها احساسات مثبت‌تری را تجربه کند.

همچنین، طرحواره درمانی به افراد کمک می‌کند تا مهارت‌های مقابله‌ای سالمی را توسعه دهند. این مهارت‌ها به فرد کمک می‌کنند تا با موقعیت‌های استرس‌زا بهتر کنار بیاید و از بروز احساسات منفی جلوگیری کند. برخی از این مهارت‌ها شامل تکنیک‌های آرام‌سازی، مدیریت خشم، حل مسئله و ارتباط مؤثر است.

علاوه بر این، طرحواره درمانی به تقویت عزت نفس فرد کمک می‌کند. با تغییر باورهای منفی در مورد خود، فرد می‌تواند به تدریج احساس ارزشمندی و شایستگی بیشتری پیدا کند. این امر به بهبود روابط بین فردی فرد نیز کمک می‌کند، زیرا فردی که عزت نفس بالایی دارد، در برقراری ارتباط با دیگران موفق‌تر خواهد بود.

در نهایت، هدف طرحواره درمانی افزایش انعطاف‌پذیری فرد است. با یادگیری مهارت‌های جدید و تغییر باورهای ناکارآمد، فرد می‌تواند بهتر با تغییرات و چالش‌های زندگی کنار بیاید و در برابر مشکلات مقاوم‌تر شود.

به طور خلاصه، طرحواره درمانی یک رویکرد جامع و موثر است که به افراد کمک می‌کند تا به ریشه‌های مشکلات روانی خود پی ببرند و با تغییر الگوهای فکری و رفتاری خود، زندگی بهتری داشته باشند. اگر احساس می‌کنید که طرحواره‌های ناسازگار بر زندگی شما تأثیر منفی می‌گذارند، توصیه می‌شود که به یک درمانگر متخصص مراجعه کنید.

روش طرحواره درمانی

طرحواره درمانی رویکردی جامع و موثر در روان‌درمانی است که با هدف شناسایی و تغییر الگوهای فکری و رفتاری پایدار و عمیقی به نام طرحواره‌ها طراحی شده است. این طرحواره‌ها، که اغلب ریشه در تجربیات اولیه کودکی دارند، بر نحوه تفکر، احساس و رفتار ما در بزرگسالی تأثیر می‌گذارند. برای رسیدن به این هدف، طرحواره درمانی از طیف وسیعی از تکنیک‌ها بهره می‌برد که به طور کلی به سه دسته تقسیم می‌شوند: تکنیک‌های شناختی، تجربی و رفتاری.

تکنیک‌های شناختی در طرحواره درمانی به بررسی و بازسازی الگوهای فکری و رفتاری ناسازگارانه می‌پردازند. درمانگر به همراه فرد، به شناسایی و چالش کشیدن باورهای ناکارآمدی که منجر به ایجاد و تقویت طرحواره‌ها شده‌اند، می‌پردازد. این باورها اغلب به صورت قطعی و مطلق هستند و فرد را در تله‌های فکری گرفتار می‌کنند. با شناسایی و تغییر این باورها، فرد می‌تواند به تدریج احساسات منفی و رفتارهای ناسازگار خود را کاهش دهد.

تکنیک‌های تجربی در طرحواره درمانی به فرد کمک می‌کنند تا با تجربیات گذشته خود روبرو شود و احساسات سرکوب شده را تجربه کند. یکی از تکنیک‌های مهم در این دسته، تصویرسازی ذهنی است. در این تکنیک، فرد با هدایت درمانگر، به تجربیات دردناک گذشته خود سفر می‌کند و آن‌ها را در فضایی امن و کنترل شده مجدداً تجربه می‌کند. این کار به فرد کمک می‌کند تا احساسات خود را بهتر درک کند و آن‌ها را پردازش کند.

تکنیک‌های رفتاری در طرحواره درمانی به فرد کمک می‌کند تا الگوهای رفتاری ناسازگارانه خود را شناسایی کند و الگوهای سازگار را جایگزین کند. درمانگر به فرد آموزش می‌دهد که چگونه در موقعیت‌های مختلف، به جای واکنش‌های خودکار و ناسازگار، از پاسخ‌های جدید و سازنده استفاده کند. این تکنیک‌ها شامل تمرین‌های رفتاری، مواجهه با ترس‌ها و آموزش مهارت‌های اجتماعی است.

با ترکیب این سه دسته از تکنیک‌ها، طرحواره درمانی به افراد کمک می‌کند تا به ریشه‌های مشکلات خود پی ببرند و با تغییر الگوهای فکری، احساسی و رفتاری خود، به زندگی سالم‌تر و رضایت‌بخش‌تری دست پیدا کنند.

طرحواره درمانی و کاربرد آن

طرحواره درمانی، رویکردی نوین و جامع در روان‌درمانی است که بر شناسایی و تغییر الگوهای فکری و رفتاری پایدار و عمیقی که به آن‌ها طرحواره گفته می‌شود، متمرکز است. این طرحواره‌ها، که اغلب ریشه در تجربیات اولیه کودکی دارند، بر نحوه تفکر، احساس و رفتار ما در بزرگسالی تأثیر می‌گذارند.

طرحواره‌ها مانند نقشه‌های ذهنی هستند که ما از دنیای اطراف و خودمان می‌سازیم. این نقشه‌ها می‌توانند مفید باشند و به ما کمک کنند تا با دنیای اطراف تعامل کنیم، اما اگر این نقشه‌ها ناکارآمد و منفی باشند، می‌توانند باعث ایجاد مشکلات روانی و رفتاری شوند. برای مثال، فردی که در کودکی احساس ناامنی زیادی کرده است، ممکن است در بزرگسالی طرحواره "رهاشدگی" را توسعه دهد. این طرحواره باعث می‌شود که فرد همیشه نگران از دست دادن عزیزانش باشد و در ایجاد روابط نزدیک با دیگران مشکل داشته باشد.

هدف اصلی طرحواره درمانی کمک به افراد برای شناسایی و تغییر این طرحواره‌های ناسازگار است. با شناسایی این طرحواره‌ها، افراد می‌توانند درک بهتری از علت مشکلات خود پیدا کنند و با استفاده از تکنیک‌های مختلف درمانی، به تغییر آن‌ها بپردازند. این تکنیک‌ها شامل شناسایی و تغییر باورهای ناکارآمد، توسعه مهارت‌های مقابله‌ای سالم، تقویت عزت نفس، بهبود روابط بین فردی و افزایش انعطاف‌پذیری است.

نگاهی کوتاه به طرحواره‌ها

همه ما در ذهن خود، الگوهای فکری و رفتاری پنهانی داریم که به آن‌ها طرحواره یا تله‌های ذهنی می‌گویند. این طرحواره‌ها از کودکی و بر اساس تجربیات اولیه ما شکل می‌گیرند و تاثیری عمیق بر نحوه تفکر، احساس و رفتارمان در بزرگسالی می‌گذارند. گاهی اوقات، این طرحواره‌ها ناشی از تجربیات دردناک یا نیازهای برآورده نشده در کودکی هستند و می‌توانند باعث بروز مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب یا اختلالات شخصیتی شوند. برای مثال، کودکی که احساس کند همیشه مورد بی‌توجهی والدینش قرار گرفته است، ممکن است در بزرگسالی طرحواره "رهاشدگی" را توسعه دهد و در روابط خود احساس ناامنی کند. این الگوهای ذهنی، اگرچه ناخودآگاه هستند، اما به شدت بر زندگی ما تأثیر می‌گذارند و باعث ایجاد مشکلات متعددی در روابط، کار و زندگی روزمره می‌شوند. خوشبختانه، با کمک طرحواره درمانی می‌توان این طرحواره‌های ناسازگار را شناسایی و تغییر داد و به زندگی سالم‌تر و رضایت‌بخش‌تری دست یافت. اگر احساس می‌کنید که الگوهای فکری و رفتاری منفی بر زندگی شما تأثیر می‌گذارند، بهتر است به یک متخصص سلامت روان مراجعه کنید تا به شما در این مسیر کمک کند.

کلینیک طرحواره درمانی بالین

برای این کار می‌توانید به وب‌سایت کلینیک روانشناسی بالین سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله روانشناس مشاوره آنلاین داشته باشید. همچنین، کلینیک بالین این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر روانشناس از روانشناس مورد نظر خود نوبت بگیرید. همچنین می‌توانید با روانپزشک آنلاین مشاوره داشته باشید و یا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر روانپزشک از روانپزشک مورد نظر خود نوبت بگیرید.